RAK PROSTATY – OBJAWY, ETAPY, LECZENIE.

JAK ZAPOBIEGAĆ RAKOWI PROSTATY?

Rak prostaty rozwija się w wyniku postępującego szeregu zaburzeń, które występują w genach kontrolujących wzrost komórek gruczołu krokowego. Te „błędy lub wady” mogą być dziedziczone lub rozwijane w wyniku uszkodzonego kodu DNA. DNA jest materiałem genetycznym, który kontroluje funkcje komórek odżywianych składnikami odżywczymi i siłą rzeczy chemikaliami, które powodują raka. Normalnie, komórki dzielą się tylko wtedy, gdy organizm ich potrzebuje, a proces ten jest pod ścisłą kontrolą genetyczną. Kiedy ta kontrola genetyczna się rozpada i komórki zaczynają się rozpadać w sposób nieuporządkowany, tworzy się nadmiar komórek (guz).

Guz może być łagodny lub złośliwy, w zależności od jego zdolności do atakowania zdrowej tkanki otaczającej (jeżeli uda mu się zaatakować zdrową tkankę, to jest rakiem). Ze względu na swoją zdolność do atakowania okolicznych terenów, rak może rozprzestrzeniać się do miejsc wokół prostaty, który jest przypadkiem „lokalnie zaawansowanym”. Może również rozprzestrzeniać się na odległe miejsca w organizmie, w których terminologia zmienia się z „lokalnie zaawansowanego” na „bardziej zaawansowany”, czyli tzw. przerzut. Komórki nowotworowe mogą odłączać się od guzów w prostacie i przedostawać do krwioobiegu i układu limfatycznego (ten ostatni jest siecią malutkich naczyń, które odprowadzają płyn z wszystkich organów w organizmie). W ten sposób komórki nowotworowe mogą rozprzestrzeniać się na inne części ciała (np. węzły chłonne lub kości) i podobnie jak w przypadku nasion rosnących w żyznej glebie, powstają nowotwory wtórne.

Najwcześniejszym stadium niekontrolowanego wzrostu komórek nie jest rzeczywista choroba nowotworowa, ale stadium przed wystąpieniem choroby nowotworowej, znanej z medycznego punktu widzenia jako śródbłonkowa neoplazja gruczołu krokowego (w skrócie INP – Intraepithelial Neoplasia of the Prostate). INP charakteryzuje się „zapadaniem się” komórek w obrębie prostaty, jednak nie dochodzi tam do inwazji zdrowych tkanek. Z czasem komórki te są wspólne i mogą rozwinąć zdolność do atakowania tkanek prostaty. Podczas wczesnych objawów inwazji patolog może wykonać biopsję tkanki gruczołu krokowego i pod mikroskopem wykryć, czy komórki nowotworowe rozwinęły się w wyniku złośliwych zmian w INP. Na tym etapie poziom PSA we krwi zazwyczaj zaczyna rosnąć, co jest kolejną wskazówką, iż rozwija się inwazyjny rak prostaty.

W miarę rozwoju raka nie będzie on widoczny, jedynie pod mikroskopem. Jest tak dlatego, że mniej agresywne formy zwykle występują jako podobne do normalnej (zdrowej) tkanki. W miarę jak rak staje się coraz bardziej agresywny i niebezpieczny, podobieństwa te zaczynają zanikać, a komórki stają się bardziej rakowe. Proces ten znany jest jako „de-dyferencjacja”, która została odkryta przez patologa dr Gleasona. Zauważył, że próbka tkanki prostaty jest podzielona na stopnie (potocznie nazywana „metodą podziału Gleasona”) i jest badana i analizowana zgodnie z kształtem, wielkością i strukturą komórki w próbce. Przyznawana jest punktacja od 1 do 5, przy czym wyższy koniec skali wskazuje na poziom zagrożenia związanego z rozwojem nowotworu.

Biorąc pod uwagę fakt, że komórki nie wydają się jednorodne w całej próbie tkankowej, zwykle bada się dwa najbardziej widoczne obszary, a te dwie oceny sumują się w celu oszacowania „wyniku Gleasona”. Lekarze mogą wykorzystać go do oceny ryzyka postępu dla swoich pacjentów. Im wyższy wynik (2-10), tym większe ryzyko i niebezpieczeństwo rozprzestrzenienia się raka na kości i węzły chłonne. Gdy komórki raka gruczołu krokowego rozwiną zdolność do przenikania zdrowych tkanek, rozmnażają się lokalnie w obrębie gruczołu, a następnie zaczynają połykać kapsułkę otaczającą gruczoł. Małe guzy mogą być wykryte tylko za pomocą biopsji mikroskopowej gruczołu, podczas gdy większe guzy mogą być często odczuwane jako stałe węzły podczas badania odbytu (cyfrowe badanie odbytu).

Początkowo rak rozprzestrzenia się lokalnie na tkanki gruczołu krokowego, np. na pęcherzyki, jednak w miarę rozwoju raka może być rozszerzony na odległe miejsca, np. kości. Mechanizmy, w przypadku których komórki nowotworowe nabywają zagrażającą życiu zdolność do rozprzestrzeniania się (przerzuty), są obecnie przedmiotem intensywnych badań. Rozwój nowego zaopatrzenia w krew nazywa się „angiogenezą”, a inhibitory angiogenezy, w tym nieznany lek talidomid, jak również Avastin dają nadzieję na skuteczne leczenie raka prostaty. Do tej pory nie są zostały jeszcze zatwierdzone do badań klinicznych.

Każda z głównych chorób prostaty może być leczona, jednak im dłużej choroby te nie są leczone, tym mniejsze jest prawdopodobieństwo, że jakakolwiek forma leczenia będzie skuteczna. Biorąc pod uwagę BPH, kilka badań potwierdziło, iż istnieje poziom wtórnego uszkodzenia pęcherza, które jest spowodowane niedrożnością. Niewyleczone w odpowiednim czasue uniemożliwia pełny powrót do zdrowia. Jeżeli zapalenie gruczołu krokowego stanie się przewlekłe, będzie wymagane leczenie długoterminowe niż mniej inwazyjne i krótkoterminowe opcje leczenia.

RAK PROSTATY

 

Czy można zapobiec rakowi prostaty?

Nie możesz zmienić swojego wieku, pochodzenia, pochodzenia rasowego lub DNA (tzw. czynniki niezmienne), jednak możesz zminimalizować inne czynniki ryzyka związane z rakiem gruczołu krokowego, które obejmują takie aspekty, jak wybór stylu życia, odżywianie i ćwiczenia fizyczne (patrz Alternatywne metody leczenia raka prostaty). Ponadto, różne suplementy diety, takie jak REGEN50, mogą stanowić pewną ochronę w profilaktyce.

Geograficznie rak gruczołu krokowego jest bardziej powszechny w Norwegii i Szwecji, które są obecnie wiodącymi krajami pod względem śmiertelności z powodu raka prostaty. Fakt ten wskazuje na dwa kolejne zmienne czynniki ryzyka, w tym a) niskie spożycie witaminy D oraz b) niską ekspozycję na światło słoneczne, która pomaga organizmowi produkować witaminę D. To może być tylko wymówka, której szukasz, aby uciec do bardziej słonecznych miejsc podczas chłodniejszych zimowych miesięcy.

Jak już wcześniej wspomniano, rak prostaty charakteryzuje się nadmiernym wzrostem komórek prostaty. Ponieważ naukowcy ujawniają kroki związane z rozwojem tego nieprawidłowego wzrostu komórek, możliwe jest, iż pewnego dnia będziemy w stanie interweniować w najwcześniejszych stadiach choroby i zapobiegać rozwojowi raka.

Sposób, w jaki można pokonać coś tak drobnego jak niedobór witamin i zmniejszyć ryzyko rozwoju raka prostaty, jest obecnie przedmiotem badań pod kątem skuteczności i bezpieczeństwa. Jednym z aspektów, który jest znacznie trudniejszy (i kosztowny) do udowodnienia jest to, czy dany lek lub witaminy pomagają w zapobieganiu chorobie. Ponieważ nie jesteśmy pewni, kto i kiedy może wynaleźć lekarstwo na taką chorobę jak rak prostaty, bardzo duża liczba osób musi być badana przez długi czas (5, 10, a nawet 15 lat), zanim będziemy pewni, że konkretny lek może bezpiecznie i skutecznie zapobiec wystąpieniu choroby.

Lek Proscar (finasteryd) oceniono pod kątem działania profilaktycznego. Raport wykazał, iż 25% badanych mężczyzn przyjmujących Proscar w dawce 5mg dziennie było mniej narażonych na zachorowanie na raka. Co dziwne, powstałe nowotwory okazały się być bardziej agresywne w naturze niż te, które pojawiły się u mężczyzn, którzy nie zażywali Proscaru. Z tego powodu Proscar nie został zatwierdzony do stosowania jako środek zapobiegawczy.

W innym badaniu, znanym jako REDUCE, badano lek podobny do Proscara – Avodart (Dutasteryd). Badanie wykazało, że prawdopodobieństwo zachorowania na raka prostaty wynosi mniej niż 23% u mężczyzn, którzy przyjmowali dutasterydy przez 4 lata, w porównaniu z mężczyznami przyjmującymi placebo. Po raz kolejny jednak pojawiły się obawy o bardzo mały wzrost liczby agresywnych nowotworów w grupie Dutasterydów. Z tego powodu ani Proscar, ani Avodart nie są licencjonowane ani zatwierdzone jako metody zapobiegania rakowi prostaty. Ostatnio pojawiły się doniesienia sugerujące, że leki obniżające poziom cholesterolu, znane jako statyny, takie jak Lipitor (Atorvastatin), mogą zapewnić ochronę w profilaktyce raka prostaty, a także chorób serca. Co ciekawe, nie ma danych faktograficznych, które pozwoliłyby na potwierdzenie tych pogłosek. Bez wątpienia pojawią się inne tak zwane środki chemoprewencyjne ze względu na prowadzenie dalszych badań.

Jeśli chodzi o profilaktykę, to zaleca się mężczyznom powyżej 40. roku życia zażywaie wysokiej jakości naturalnych suplementów diety co najmniej jeden do dwóch razy do roku. Dotychczas najbardziej skuteczne były naturalne suplementy diety zawierające większość tych składników: palma sabałowa, korzeń pokrzywy, nasiona dyni, śliwkę afrykańską, macę, likopen, L-argininę, cynk, magnez, witaminy B6, E, C oraz kadzidło indyjskie.

 

Leczenie i zapobieganie chorobom prostaty >